Co robić kiedy nie możemy mieć dzieci?

Kiedy małżonkowie napotykają trudności związane z przekazywaniem życia, scherzo a dla nich źródłem wielkiego cierpienia. Niewiele małżeństw jest całkowicie niepłodnych – bez żadnej nadziei na ciążę.

Około 10% to małżeństwa o “niskiej” płodności, którym potrzeba wiele czasu na poczęcie dziecka. Wymagają często leczenia.

Mówi się dziś wiele o “dziecku z probówki”, czyli o zapłodnieniu “in vitro” praktykowanym w niektórych laboratoriach. Na czym to polega?

U kobiety wywołuje się za pomocą hormonów wielokrotną owulację, po czym pobiera się komórki jajowe i zapładnia je plemnikami męża. Uzyskuje się w ten sposób wiele embrionów. Trzy lub cztery spośród nich wszczepia się do macicy kobiety, pozostałe zostają zamrożone w płynnym azocie. Kiedy wszystkie embriony rozwijają się prawidłowo, lekarze proponują czasem redukcję embrionalną” tzn. usunięcie jednego lub kilku embrionów, choć udało im się przecież zagnieździć w macicy! Zamrożone embriony wykorzystuje się w celu uzyskania następnej ciąży u tej samej osoby lub wszczepia się je innej kobiecie. Czasem korzysta się z nich w badaniach naukowych.

Metodę tę stosuje się też w różnych wariantach: w przypadku poważnej niepłodności męża korzysta się z plemników pochodzących ze spermy obcego dawcy; kiedy niepłodność dotyczy żony, wszczepia się, komórki jajowe innej kobiety.

Choć metoda ta stanowi niezwykłe osiągnięcie medyczne i techniczne, pojawiają się w związku z nią poważne wątpliwości moralne.

Zapłodnienie odbywa się poza aktem seksualnym. Oddzielenie aktu zbliżenia małżonków, wyrażającego w sposób szczególny ich wzajemną miłość, od aktu poczęcia powoduje, że do poczęcia dochodzi w wyniku pewnego zabiegu technicznego, a nie w konsekwencji miłosnego zjednoczenia rodziców.

Przy sztucznym zapłodnieniu uzyskuje się więcej niż jeden embrion, po czym część z nich zostaje świadomie zniszczona, czasami giną one w wyniku pewnych manipulacji technicznych (na przykład rozmrożenia).

Lekarze odczuwają pokusę, by jak najczęściej korzystać z powyższych metod dla samego “treningu” i udoskonalania stosowanych przez siebie metod, w celu zdobycia większego doświadczenia. Satysfakcja związana z wrażeniem panowania nad życiem, poczuciem “tworzenia” życia wydaje się wątpliwa, a nawet niebezpieczna zarówno dla samych małżeństw, jak i dla reszty społeczeństwa.

Leczenie niepłodności u kobiety, mężczyzny lub u obojga, powinno prowadzić do przywrócenia im możliwości poczęcia dziecka w wyniku aktu seksualnego, który jest znakiem i wyrazem ich miłości, a także źródłem nowego życia. Medycyna proponuje obecnie metody, w wyniku których rodzi się dziecko, ale kobieta i mężczyzna nie odzyskują zdolności prokreacji.

Czy rzeczywiście każdemu małżeństwu “należy się” dziecko? Czy ma być “środkiem” niezbędnym dla uzyskania szczęścia w małżeństwie, efektem sukcesów technicznych, czy też owocem miłości. Dziecko jest darem, znakiem wzajemnego obdarowania się małżonków w akcie angażującym w sposób nierozerwalny zarówno ich ciała jak i serca. Dziecka się nie “produkuje”. Od samego poczęcia nie jest ono własnością rodziców.

Dla niektórych małżeństw rezygnacja z metody sztucznego zapłodnienia może stanowić wielkie wyrzeczenie. Jednak zdołają je podjąć w wyniku głębszego zrozumienia tajemnicy życia – daru Boga, zawierzając to bolesne doświadczenie Panu, który obdarza potrzebnymi łaskami.

Co pozostaje małżeństwom, które nie mogą zostać rodzicami? Po pierwsze cierpliwość i umiejętność czekania, zamiast pospiesznych, skomplikowanych zabiegów medycznych. Po drugie – rozważenie innych metod leczenia. Być może pozostaje także jeszcze inny rodzaj płodności – wykorzystanie czasu, energii i talentów w jakiejś istotnej dla nich działalności. Jest możliwa również adopcja – przyjęcie jednego lub większej liczby dzieci pozbawionych rodzin, które otrzymają dzięki temu rodziców i ich miłość.