in

Analyse van het artikel “Beeldvorming op de Heilige Lijkwade – Een digitale 3D-benadering” van Cicero Moraes.

sindone-torino-wikicommons
Giuseppe Enrie, 1931, Public domain, via Wikimedia Commons

Augustus 2025

De auteur maakte 3D-modellen van een menselijk lichaam en een bas-reliëf, met behulp van open-source software en fysieke simulaties om de contactpunten tussen een doek en de oppervlakken te analyseren. Het resultaat geeft aan dat de contactpunten tussen de doek en het bas-reliëf overeenkomen met een minder vervormd beeld in vergelijking met de contactpunten met een driedimensionaal lichaam, aangezien dit laatste het zogenaamde “Masker van Agamemnon”-vervormingseffect genereert, dat in de literatuur bekend is.

Met andere woorden, in figuur 6 van het artikel bevestigt de auteur een resultaat dat al bekend is sinds de vroege studies van Vignon en Delage in 1902, namelijk dat de afbeelding van de Lijkwade verschijnt als een orthogonale projectie. Deze conclusie is niet nieuw. Bovendien is, uitgaande van de in-situ-studies uitgevoerd door het STuRP-team (1978) en daaropvolgende chemisch-fysische analyses, de vorming van de afbeelding door middel van beschildering, wrijven met een bas-reliëf of contact met een verhit beeld/bas-reliëf uitgesloten.

Samenvattend: de resultaten van het artikel met betrekking tot de afwezigheid van het Masker van Agamemnon-effect en de verticale projectie van de afbeelding van de Lijkwade zijn al meer dan een eeuw bekend. De daaruit voortvloeiende hypothese van de auteur dat de afbeelding geschilderd of verschroeid is door contact met een bas-reliëf, wordt ruimschoots tegengesproken door talloze fysisch-chemische studies, met name die van STuRP die bevestigd zijn door recentere metingen, waarover uitgebreide literatuur bestaat in geaccrediteerde wetenschappelijke tijdschriften.

Het International Center for Shroud Studies (CISS) benadrukt het belang van een rigoureuze en interdisciplinaire aanpak die een duidelijk onderscheid maakt tussen vastgestelde feiten en hypothesen en de resultaten van alle betrokken disciplines integreert.

Verdere opmerkingen

De tools en formaten die in het geanalyseerde artikel worden gebruikt, behoren tot de tools en formaten die veel worden gebruikt bij 3D-modellering. Blender is bijvoorbeeld betrouwbare software voor het produceren van multimedia en creatieve content, maar is niet specifiek ontworpen voor wetenschappelijke doeleinden. De physics engine die wordt gebruikt om het gedrag van de stof op het driedimensionale model te simuleren, werkt volgens modellen die de zwaartekracht en de aanpassing van de stof aan een oppervlak dat wordt gerepresenteerd door het 3D-lichaam nabootsen.

Deze opstelling gaat ervan uit dat de stof over het lichaam is gedrapeerd, maar het digitale model bevat geen steunvlak: onder het lichaam bevindt zich een lege ruimte, alsof het zweeft.

Een dergelijke situatie beïnvloedt het gesimuleerde gedrag van de stof en komt niet overeen met een echte fysieke context. Het introduceren van een stijf vlak waarop het lichaam rustte, zou het resultaat aanzienlijk hebben beïnvloed.

De “OrtoOnBlender”-tool, die wordt gebruikt om het bas-reliëf te genereren, wordt door de auteur beschreven als cruciaal voor het proces. Eerdere ervaringen (Balossino-Rabellino) met vergelijkbare technologieën hebben aangetoond dat de resultaten gevoelig zijn voor de eigenschappen van de gesimuleerde stof, variërend van “stijf” tot “zacht” gedrag, afhankelijk van de ingestelde parameters. De herhaalbaarheid van een procedure is een noodzakelijke, maar niet voldoende voorwaarde om de correctheid ervan te valideren – een aspect waarop het artikel de nadruk legt, maar dat op zichzelf de wetenschappelijke validiteit van de conclusies niet garandeert.

Zulke simulaties, hoewel interessant en potentieel effectief voor educatieve of multimediadoeleinden, stuiten op aanzienlijke uitdagingen om als wetenschappelijk bewijs te worden beschouwd, laat staan als doorslaggevend bewijs.

De discussie raakt een bekend en nog steeds openstaand onderwerp: de aard van de projectie van de Lijkwade. De verschuiving van een cilindrische projectie (doek gewikkeld om het lichaam, met onvermijdelijke laterale vervormingen afwezig op de doek) naar een orthogonale projectie (verticale overdracht van details, met minimale vervorming, maar niet in staat om de aanwezigheid van het beeld in contactloze gebieden te verklaren) heeft belangrijke implicaties voor vormingshypothesen.

Digitale modellen kunnen bijdragen aan de discussie, maar ze vervangen niet de fysische en chemische analyse van het relikwie. Deze analyse heeft tot nu toe de compatibiliteit van de afbeelding met schildertechnieken, contact met een bas-reliëf of de verbranding van een heet bas-reliëf uitgesloten.

Op methodologisch niveau beschouwt het CISS het volgende als fundamenteel:

Een strikt onderscheid tussen vastgestelde feiten en hypothesen, waarbij wordt vermeden om beweringen die nog niet zijn aangetoond als zeker te presenteren.

Interdisciplinaire samenwerking, waarbij de resultaten van alle betrokken disciplines worden geïntegreerd en gerespecteerd, en partiële of sectorale interpretaties worden vermeden.

Persbericht van het Internationaal Centrum voor Studies over de Lijkwade in Turijn

Piero_Pala_della_misericordia_madonna_della_misericordia

Onder uw bescherming

sindone-torino-wikicommons

Wat is de Heilige Lijkwade?